فصل سوم:
غریزه پیروی از خط مستقیم: روندها بصورت نمودار خط مستقیم، افزایش یا
کاهش مییابند.
واقعیت آنست که بسیاری از
روندهای صعودی یا نزولی، یک خط مستقیم نیستند و دچار خمیدگیهاو برآمدگیهایی میشوند
که جهت روند را تغییر میدهد.
مثلاً این طور نیست که با
بهبود نرخ مرگومیر کودکان و ارتقاء بهداشت، جمعیت جهان نیز با یک خط روند مستقیم صعودی،
در حال افزایش مطلق باشد.
یعنی اگر در سال ۲۰۰۰ ، جمعیت کودکان جهان ۲ میلیارد است، در سال ۲۱۰۰ نیز تعداد کودکان همان ۲ میلیارد باقی خواهد ماند. برای اینکه با ریشهکن شدنِ
فقر شدید در جهان و ارتقاء سطح زندگی خانوادهها به سطوح ۲ و ۳ ، والدین تصمیم گرفتهاند که فرزندان کمتری
داشته باشند. آنها دیگر ترسی از مُردن کودکانشان ندارند و نیازی هم به نیروی کار بیشتر
احساس نمیکنند. زنان و مردان تحصیلکرده، خواهان فرزندانی با تحصیلات و تغذیه بهتر
شدهاند که تنها راه آن، داشتن فرزندان کمتر است. بله جمعیت جهان در حال رشد است ولی
سرعت رشد کاهش یافته است.
به عبارت دیگر، فقر شدید مهمترین
عاملِ داشتنِ فرزندان بیشتر است و تنها روش ثابتشده برای کاهش رشد جمعیت، از بین بردن
فقر و بهبود سطح زندگی مردم است.
۴ میلیارد نفر تا سال
۲۱۰۰ به جمعیت جهان اضافه خواهند شد ولی ۳ میلیارد از این جمعیتِ اضافی را نه کودکان
بلکه بزرگسالان تشکیل خواهند داد. یعنی همان کودکانی که به سلامتی وارد مرحلهی بزرگسالی
شدهاند، بعلاوهی سالخوردگانی که بیشتر عمر میکنند. چون تا سال ۲۱۰۰ ، امید به زندگیِ
جهانی تقریباً ۱۱ سال افزایش پیدا خواهد کرد.
درنتیجه منحنی رشد جمعیت،
به صورت خط مستقیم صعودی و تا مرز انفجار پیش نخواهد رفت.
البته در جاهایی با نمودار
خط مستقیم طرف هستیم. مثلاً با افزایش سطح درآمد مردم، سطح بهداشت آنها نیز ارتقا مییابد،
سطح تحصیلاتشان افزایش پیدا میکند، زنان دیرتر ازدواج میکنند و مردم پول بیشتری
صرف تفریح میکنند. یعنی نمودار مقایسهی سطح درآمد با موارد فوق، همچنان به صورت خط
مستقیم است.
ولی اغلب در بقیه نمودارها،
خطوط، غیرمستقیم هستند. نمودار رابطهی افزایش سطح درآمد با مواردی مثل سوادِ خواندنونوشتن،
واکسیناسیون و داشتن یخچال، ممکن است بعد از ارتقا در یک سطح باقی بماند و صعود بیشتری
نکند. هیچکس با افزایش درآمدش، سراغ خرید یخچالهای بیشتر نمیرود. یا تعداد فرزندان
با افزایش سطح درآمد به سطوح ۳ و ۴ ، به ۲ فرزند کاهش یافته و در همان حد باقی میماند
و نزول بیشتری نمیکند.
گاهی هم با نمودارهای دوبرابر
شونده مواجهیم. مثلاً تأثیر یک دلار اضافی در سطوح مختلف یکسان نیست. در سطح ۱( درآمد روزانه ۱ دلار)، کسب ۱ دلار بیشتر به شما این امکان را میدهد
تا یک سطل اضافه خریداری کنید. این تغییری در زندگی شماست! ولی در سطح ۴(درآمد روزانه ۶۴ دلار)، کسب ۱ دلار اضافی، تقریباً بر زندگی شما هیچ تاثیری
ندارد. اما با ۶۴ دلار اضافی در روز میتوانید یک استخر بسازید
یا یک خانه تابستانی بخرید. این تغییری در زندگی شما خواهد بود.
جهان بسیار ناعادلانه است
اما اگر درآمد یک نفر، از هر نقطهی شروعی، دو برابر شود، قطعاً تغییر بزرگی در زندگی
او حاصل میشود. چون پول اینگونه عمل میکند.
خطوط مستقیم در واقعیت نادرند
و نباید به آنها زیاد اهمیت دهید.
.......................................
اسلایدهای خلاصه کتاب: واقعیت
نظرات
ارسال یک نظر